Όπως έχουμε γράψει σε προηγούμενο άρθρο, υπάρχουν συγκεκριμένες προυποθέσεις ώστε το τέκνο αμερικανού πολίτη που γεννιέται εκτός ΗΠΑ να γεννηθεί με αμερικανική υπηκοότητα. Τέκνα που δεν πληρούν αυτές τις προυποθέσεις μπορούν να αποκτήσουν αμερικανική υπηκοότητα είτε με το άρθρο 320 είτε με το 322 του ΙΝΑ πριν κλήσουν τα 18.
Το άρθρο 322 απευθύνεται σε αμερικανούς γονείς που διαμένουν μόνιμα εκτός ΗΠΑ, ενώ το άρθρο 320 σε αμερικανούς γονείς που διαμένουν μόνιμα εντός ΗΠΑ. Επίσης η διαδικασία με το άρθρο 322 έχει μια συγκεκριμένη ακόμα προυπόθεση – ότι ο αμερικανός γονέας ή κάποιος αμερικανός παππούς/γιαγιά έχει ζήσει στις ΗΠΑ για τουλάχιστον πέντε χρόνια (τουλάχιστον δυο μετά τα 14)
Αντίθετα, η διαδικασία με το άρθρο 320, που απευθύνεται σε αμερικανούς γονείς που διαμένουν μόνιμα στις ΗΠΑ δεν προυποθέτει προηγούμενη διαμονή πέντε ετών από κάποιον γονέα/παππού/γιαγιά του παιδιού – προυποθέτει όμως την μόνιμη διαμονή του παιδιού και του γονέα στις ΗΠΑ.
Πολλά άτομα μου έχουν γράψει ότι ολοκλήρωσαν την διαδικασία ώστε να πάρουν τα παιδιά τους αμερικανικό διαβατήριο με το άρθρο 320 του ΙΝΑ χωρίς να διαμένουν μόνιμα στις ΗΠΑ. Συγκεκριμένα, μετά από επικοινωνία με την αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα, η πρεσβεία τους ενθάρρυνε να συμπληρώσουν μια πρόσκληση για το παιδί, το παιδί να πάρει μεταναστευτική βίζα, να πάει με την βίζα για λίγες μέρες στην αμερική, και μετά να γυρίσει πίσω στην ελλάδα και να κάνει αίτηση για αμερικανικό διαβατήριο στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα.
Το πρόβλημα στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα ερμηνεύει τον νόμο εσφαλμένα και πιο επιεικώς από ότι θα έπρεπε. Το ΙΝΑ 320 απαιτεί μόνιμη διαμονή στις ΗΠΑ και όχι ταξίδι των λίγων ημερών. Δεν έχω υπόψιν μου άλλη αμερικανική αρχή, πλην της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα, που να δέχεται ταξίδι λίγων ημερών για το ΙΝΑ 320.
Σε διευκρινιστικό cable από τα κεντρικά γραφεία του state department (δες http://www.ilw.com/immigrationdaily/news/2005,0914-cable.shtm) αναφέρεται ρητώς ότι δεν αρκεί μια σύντομη επίσκεψη στις ΗΠΑ για τις προυποθέσεις του ΙΝΑ 320. Επίσης, το Foreign Affairs Manual στο 7 FAM 1156.9 διευκρινίζει ότι για το ΙΝΑ 320 θα πρέπει το παιδί να διαμένει στις ΗΠΑ. Ο όρος διαμονή διευκρινίζεται στο ΙΝΑ 101(a)(33) ώς ο τόπος της γενικής κατοικίας, εκεί όπου κάποιος έχει την βασική κατοικία του, ανεξάρτητα των προθέσεών του. Το ταξίδι λίγων ημερών δεν αρκεί δηλαδή.
Όποιος βασιστεί στην ελαστική πλην όμως εσφαλμένη ερμηνεία του ΙΝΑ 320 που έχει η πρεσβεία μπορεί να έχει πρόβλημα στο μέλλον όταν θελήσει ανανέωση διαβατηρίου, αφού στην πραγματικότητα τα κριτήρια του ΙΝΑ 320 δεν πληρούνταν και άρα το παιδί δεν απέκτησε ποτέ αμερικανική υπηκοότητα, τυχόν αμερικανικό διαβατήριο δε, εκδόθηκε από λάθος (έχω υπόψιν μου περίπτωση όπου συνέβη αυτό και η αμερικανική αρχή αρνήθηκε την ανανέωση του διαβατηρίου!). Εξάλλου, όπως έχει πει το ανώτατο δικαστήριο των ΗΠΑ με την απόφαση του Schweiker v. Hansen, οι αμερικανικές αρχές δεν έχουν υποχρέωση να παρέχουν σωστές πληροφορίες, και όποιος βασίζεται σε αυτές το κάνει με δική του ευθύνη.
Συνεπώς θα πρότεινα σε όλους τους αμερικανούς γονείς που μένουν εκτός ΗΠΑ να εξετάσουν πρώτα αν μπορούν να κάνουν χρήση του ΙΝΑ 322 αντί για το ΙΝΑ 320. Όσοι δεν πληρούν τις προυποθέσεις του ΙΝΑ 322 καλό θα είναι να μην κάνουν ένα απλό ταξίδι λίγων ημερών, αλλά να έχουν επαρκή στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι όλες οι προυποθέσεις του ΙΝΑ 320 πληρούνται – και ειδικά η προυπόθεση για γενικό τόπο κατοικίας στις ΗΠΑ. Προσωπικά, για να είμαι εξασφαλισμένος, θα προτιμούσα εκτός από αμερικανικό διαβατήριο να έχω και πιστοποιητικό ιθαγένειας (certificate of citizenship) για όσα παιδιά αποκτουν ιθαγένεια με το ΙΝΑ 320. Το πιστοποιητικό ιθαγένειας είναι απαραίτητο σε πολλές περιπτώσεις – η υπηρεσία δε του USCIS είναι πιο αυστηρή στην εξέταση των στοιχείων από ότι η πρεσβεία, και θα είναι αρκετά δυσκολότερο για οποιαδήποτε αμερικανική αρχή να αμφισβητήσει την εγκυρότητα και του διαβατηρίου αλλά και του πιστοποιητικού ιθαγένειας.