
Η αμερικανική υπηκοότητα εκτός από δικαιώματα έχει και σημαντικές υποχρεώσεις που αφορούν όλους τους αμερικανούς πολίτες. Η πιο σημαντική υποχρέωση είναι η υποχρέωση για υποβολή φορολογικών δηλώσεων στις ΗΠΑ κάθε χρόνο, καθώς και η υποχρέωση για δήλωση τραπεζικών λογαριασμών που διατηρούν αμερικανοί πολίτες σε τράπεζες εκτός ΗΠΑ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ίσως η μόνη αναπτυγμένη χώρα που εξασκεί το δικαίωμα φορολόγησης πολιτών που διαμένουν εκτός της χώρας.
Η αμερικανική φορολογική νομοθεσία απαιτεί από τους περισσότερους αμερικανούς πολίτες (και μονίμους κατοίκους ΗΠΑ με πράσινη κάρτα) που έχουν εισοδήματα να κάνουν φορολογική δήλωση στις ΗΠΑ, ακόμα και αν αυτά τα εισοδήματα προέρχονται από δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα εκτός των ΗΠΑ και ακόμα και όταν ο αμερικανός πολίτης διαμένει μόνιμα εκτός ΗΠΑ. Υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις για όσους αμερικανούς πολίτες έχουν εισοδήματα κάτω από ένα ελάχιστο όριο – για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το ποιος υποχρεούται να κάνει φορολογική δήλωση στις ΗΠΑ, μπορείτε να δείτε το site του IRS στο http://www.irs.gov/uac/Do-I-Need-to-File-a-Tax-Return%3F . Σε γενικές γραμμές, όσοι αμερικανοί πολίτες ζουν στην ελλάδα και έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα άνω των 14,600 δολαρίων (περίπου 13,490 ευρώ) (για άγαμους) ή 29,200 δολάρια (περίπου 26,980 ευρώ) (για έγγαμους) πρέπει να κάνουν φορολογική δήλωση στις ΗΠΑ. Τα ελάχιστα όρια είναι λίγο μεγαλύτερα για άτομα άνω των 65 και αλλάζουν λίγο από χρόνο σε χρόνο, οπότε καλό είναι να κοιτάξετε το site του IRS για να βεβαιωθείτε ότι δεν απαιτείται φορολογική δήλωση, αν το εισόδημα σας είναι κάτω από τα προαναφερθέντα όρια. Σαν εισόδημα λογίζεται ο μισθός από αμειβόμενη εργασία, οι τόκοι τραπεζικών καταθέσεων, η υπεραξία που προέρχεται από πώληση μετοχών ή ακινήτων κ.α. Θα πρέπει σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε ότι η υποχρέωση για φορολογική δήλωση στις ΗΠΑ δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα υπάρχει και χρηματική οφειλή προς την αμερικανική κυβέρνηση. Το λεγόμενο “foreign earned income exclusion” απαλλάσει από τη φορολόγηση ετήσιο εισόδημα από εργασία έως 126,500 δολάρια που προέρχεται από πηγές εκτός ΗΠΑ, υπό προϋποθέσεις. Επίσης, φόροι που πληρώθηκαν σε άλλες χώρες μπορούν να συνυπολογιστούν και να μειώσουν ή να εξαλείψουν τελείως τυχόν φορολογική οφειλή προς τις ΗΠΑ. Τέλος, Ελλάδα και οι ΗΠΑ έχουν υπογράψει την “ Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας μεταξύ Ελλάδας και Η.Π.Α. ” που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να μειώσει περαιτέρω τυχόν φορολογική οφειλή προς τις ΗΠΑ. Συνοψίζοντας λοιπόν, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων ελλήνων με αμερικανική υπηκοότητα που ζουν και εργάζονται στην ελλάδα, η συμπλήρωση φορολογικής δήλωσης στις ΗΠΑ δεν συνεπάγεται και χρηματική οφειλή. Η προθεσμία για υποβολή φορολογικής δήλωσης στις ΗΠΑ για άτομα που μένουν μόνιμα εκτός ΗΠΑ είναι η 15 Ιουνίου του επόμενου έτους από το έτος για το οποίο γίνεται η δήλωση. Όσοι αμερικανοί δεν έχουν κάνει στο παρελθόν δηλώσεις όπως όφειλαν, θα πρέπει να κάνουν εκπρόθεσμα δηλώσεις για τα τελευταία τρια χρόνια. Τον τελευταίο καιρό οι αμερικανικές φορολογικές υπηρεσίες έχουν γίνει ιδιαίτερα αυστηρές με αυτά τα θέματα, και κάθε φορά που κάποιος αμερικανός πολίτης κάνει αίτηση για ανανέωση διαβατηρίου, ενημερώνονται αυτόματα οι φορολογικές υπηρεσίες για να ελέγξουν αν ο πολίτης είναι εντάξει με τις φορολογικές υποχρεώσεις του. Οπότε, μην παραξενευτείτε αν λάβετε ένα γράμμα από το IRS μερικούς μήνες μετά την ανανέωση του αμερικανικού διαβατηρίου σας. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο http://www.irs.gov/publications/p54/
Εκτός από την υποχρέωση για φορολογικές δηλώσεις στις ΗΠΑ, οι αμερικανικές αρχές έχουν επιβάλει και μια πρόσθετη υποχρέωση στους αμερικανούς πολίτες που διατηρούν τραπεζικούς λογαριασμούς εκτός ΗΠΑ με συνολικό υπόλοιπο άνω των 10,000 δολαρίων. Έτσι, όσοι αμερικανοί έχουν ή είναι συνδικαιούχοι ή διαχειρίζονται λογαριασμούς (τραπεζικούς, επενδυτικούς, κ.ο.κ.) εκτός ΗΠΑ που αθροιστικά έχουν υπόλοιπο άνω των 10,000 δολαρίων σε οποιαδήποτε ημέρα του ημερολογιακού έτους, πρέπει να κάνουν τη δήλωση καταθέσεων γνωστή ως FBAR πριν την 15η Απριλίου του επομένου έτους (αλλά υπάρχει αυτόματη παράταση μέχρι 15 Οκτωβρίου). Οι ποινές για όσους δεν κάνουν τη δήλωση καταθέσεων FBAR είναι δρακόντειες και περιλαμβάνουν φυλάκιση έως πέντε χρόνια και πρόστιμο ίσο με έως το 50% του συνόλου των τραπεζικών καταθέσεων. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο σχετικό άρθρο ή στο http://www.irs.gov/Businesses/Small-Businesses-&-Self-Employed/Report-of-Foreign-Bank-and-Financial-Accounts-FBAR .